Het geslacht Coffea, dat tot de familie van de rode peper behoort, omvat meer dan 100 soorten; slechts twee daarvan zijn van belang voor de commerciële teelt: Arabica-koffie (C. arabica) en Robusta-koffie (C. caneophora). De groenblijvende bomen worden respectievelijk vijf en acht meter hoog. Uit hun kleine witte bloesems komen koffiebessen, waarvan het vruchtvlees twee zaden bevat: de koffiebonen. Omdat nieuwe bloesems over een lange periode worden gevormd, dragen de bomen bloesems en vruchten in alle graden van rijpheid op hetzelfde moment.

Met een hoogte van "slechts" 15 meter behoort de altijdgroene cacaoboom tot het kreupelhout in het Amazonewoud. Hij houdt van schaduw, wortelt ondiep en heeft bomen in de buurt nodig om hem te ondersteunen; zelfs bij maximale grootte blijft zijn stam dun. Het hele jaar door verschijnen er gelige tot roodachtige bloemen direct aan de stam en aan de dikkere takken, waar ook de geelbruine cacaovruchten, ongeveer 30 centimeter lang, rijpen. In hun vlees zitten vijf rijen zaden - de cacaobonen.

De karitéboom, ook wel kariténootboom genoemd, wordt tot 15 meter hoog; op de arme gronden van zijn thuisland groeit hij meestal als een solitaire boom. De boom begint pas te bloeien wanneer hij ongeveer 20 jaar oud is, en zijn volle opbrengst wordt bereikt wanneer hij 50 jaar oud is. De eetbare besvruchten groeien in trossen aan de uiteinden van de takken; elke vrucht bevat een ongeveer vier centimeter groot zaad, de kariténoot. Lange tijd mochten alleen vrouwen de vruchten plukken en de pitten verwerken nadat zij het vruchtvlees hadden verwijderd.