AstroMedia Tafelplanetarium

Eeuwenlang, tot de uitvinding van de telescoop, gebruikten astronomen de armillosfeer: het klassieke instrument om de positie van hemellichamen waar te nemen en te berekenen. In het centrum van zo'n armillosfeer bevindt zich de aarde en daarmee de denkbeeldige waarnemer. Beweegbare concentrische ringen illustreren de meridiaan (hemelevenaar), de ecliptica (baan van de zon) en de horizon; hun schaalverdeling maakt de toewijzing in een astronomisch coördinatenstelsel mogelijk. Het geocentrische wereldbeeld is inmiddels weerlegd, maar zoals altijd laat een armillosfeer heel duidelijk de positie en beweging van de hemellichamen zien - tot op de dag van vandaag worden armillosferen in het sterrenkundeonderwijs gebruikt voor demonstratiedoeleinden.

Het kost slechts een paar uur tijd en het gebruikelijke geduld van een hobbyist tot je een werkend instrument hebt met het tafelplanetarium, geconstrueerd naar het model van de klassieke armillosfeer. De ecliptica - uitgerust met een datum- en gradenschaal - houdt rekening met alle jaarposities van de zon en toont ook de gebieden van de sterrenbeelden en tekens van de dierenriem; de meridiaan kan worden aangepast aan alle breedtegraden. Met de uurring kun je de ware plaatselijke tijd aflezen, evenals de lengte van de dag en de nacht en de schemeringstijden. Vanaf elke plek op aarde kun je de positie en beweging van de zon en planeten van ons zonnestelsel en de (vaste) sterren boven en onder de horizon volgen en onder andere de vorming van de seizoenen en zons- en maansverduisteringen demonstreren.

Het is het beste om kleurpotloden of dekkende verf klaar te hebben liggen om de zon en de planeetbollen te schilderen voordat je ze in elkaar gaat zetten. Je hebt ook universele lijm, een hobbymesje en wat fijn schuurpapier nodig. Het tafelplanetarium wordt geleverd met begrijpelijke montage-instructies die ook in detail uitleggen hoe je de armillosfeer moet afstellen en gebruiken.